Svatomartinská husa
gebraden Sint Maartensgans

Het braden en eten van een gans op 11 november met Sint Maarten is in Tsjechië al een heel oud gebruik.
Maar....Waarom eigenlijk?

"Volgens de overlevering leefde in de vierde eeuw na Christus een ridder, Martinus. Hij deed dienst in het leger van de keizer. Op een ijskoude dag in november, reed hij met zijn manschappen bij de stad Amiens in Frankrijk. Voor de stadspoort zat een verkleumde bedelaar. Martinus nam zijn zwaard en sneed zijn mantel in twee stukken. De ene helft gaf hij aan de bedelaar, de andere hield hij zelf. In die nacht droomde Maarten van de bedelaar en zag in hem de gestalte van Christus. Die zou tot hem hebben gesproken met de woorden: ‘Wat gij voor de bedelaar hebt gedaan, hebt ge voor mij gedaan!’. Maarten besloot zijn werk in het leger te stoppen en werd ‘dienaar van God.’ "

Hij wordt zó geliefd, dat men hem tot bisschop van Tours wil benoemen. Sint Maarten vindt echter dat hij dat ambt niet waardig is en probeert zich in een ganzenhok te verstoppen wanneer men hem zoekt. Maar de ganzen maken zo'n kabaal, dat hij toch wordt gevonden. Dan aanvaardt hij het ambt. Hij wordt bisschop van Tours en sticht de abdij van Marmoutier, het eerste klooster op Franse grond. Op 11 November Stierf Sint  Maarten... (dat verklaart de datum)"

Er was zelfs een speciale "traditionele" manier van het snijden en opdelen van deze gans.

De laagste knecht kreeg een vleugel zodat hij tijdens het werk kan "vliegen",
de hogere knecht (butler of bediende) kreeg een dij en de huisbaas hield de beste hap die overbleef (natuurlijk hihi) zelf.

De huid van de ganzenpoten werden in de schoenen onder de voeten geplaatst zodat ze niet zouden zweten
.... of tussen de tenen zodat er geen likdoorns zouden ontstaan.

Bij het eten van deze gans werd vervolgens ook nog het weer voor de aankomende winter voorspeld.
Als de botten wit waren, zou het in de winter koud worden met sneeuw, als ze donker waren, kwam er meer warmte en daardoor werd het dus nat en modderig.

In de Sint Maarten menu's zie je dat er eigenlijke niets verloren gaat van de gans.
Als voorgerecht zie je vaak ganzenlever of een soep (Svatomartinska husi Kaldoun)gemaakt van "slachtafval" van de gans.

Wat er goed bij Gans smaakt en dus bij vele menu's toegevoegd word.....is rode en witte kool, diverse soorten Knedlik
 en een jonge (rode) svato martinske wijn.

Hoe je deze bijgerechten ook zelf kunt maken laat ik later nog zien....net als de uitleg over de van de speciale jonge wijn.

Svatomartinská husa .... Gebraden Sint Maartensgans

Wat heb je nodig:
 1 gans, zout, komijn, appels (2/3 ligt aan de grote van je gans)

LET OP... neem een jonge gans van ongeveer 3 kg!! Deze hebben en zachtere smaak en de gaartijd is aanzienlijk korter.
 Als je met een bevroren gans werkt, haal deze dan twee dagen eerder uit de diepvries en laat hem rustig in de koelkast ontdooien.

En als je alles in huis hebt gaan we aan de slag:

1. Maak eerst de gans klaar en zout deze.
Verwijder slachtafval en overtollig vet uit de buik. Zout de gans vervolgens van alle kanten en ook binnenin (bespaar niet echt op het zout).
bestrooi hem met komijn zaadjes en dek hem af.
 Leg hem op een bakplaat of rooster en zet hem in de koelkast. Het minimum is een nacht.....Maar 24 uur is het beste.

2. Dep de gezouten gans droog en vul de holte met appels.
 3.De ideale set om te bakken is een bakplaat met een hogere rand en een hoog rooster voor gevogelte (zie film), waardoor er vrije luchtstroom aan de onderzijde mogelijk is. Maar je kunt het ook oplossen door een bakplaat te gebruiken en de gans direct op het grillrooster in de oven te plaatsen.

4. Giet wat water in de bakplaat, die je onder de gans plaatst.
 Bak hem 4 tot 6 uur, afhankelijk van de grootte van de gans, in een voorverwarmde oven op 120 ° C.
(Het vlees moet zo gaar zijn dat het na het bakken volledig van het bot valt)

5.Voor een lekker krokant korstje haal je de gans op het einde uit de oven. Verwarmt de oven voor op 230 ° C.
Zet dan de gans terug en bak nog ongeveer 15 minuten.

6. Zet de geroosterde gans opzij en laat hem rustig rusten in de uitgezette oven.

Zet het bakblik met overtollige vet voorzichtig op het vuur en giet er wat water (of bouillon) bij.
 Laat het koken en schraap tegelijkertijd alle restjes los en roer goed. Giet het mengsel dan door een vergiet in een pan en kook tot tot het een ingedikte saus geworden is.

Snijd de gans in stukken of plakjes en serveer met de (dunne)saus en natuurlijk met rode/witte kool, knedliky of aardappelkoekjes

Op dit filmpje kun je zien hoe je gemakkelijk een gans kunt braden in de oven.

Recept en filmpje zijn in het Tsjechisch van: Cuketka.cz en koreni.cz

Dobrou Chut    Eet Smakelijk

Ook interessant:

 
Dit werk is auteursrechtelijk beschermd
Gebruik of verspreiding zonder onze persoonlijke toestemming is verboden